MAZLUMDER Emek Çalışmaları Grubu tarafından, Ocak ayında yapılan tebligatlarla atık toplayıcılarından atık alımı yapan lisanslı firmalara ceza kesileceğini duyurmasına ilişkin bir basın açıklaması gerçekleştirilmiştir. 

Kağıt Toplama İşçileri Mağdur Edilmemelidir!

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği’ni uygulamaya koyarak, lisanssız bağımsız sokak toplayıcılarının atık toplamalarına yönelik yasağı uygulamaya başlamış, lisanssız atık toplayıcılarından topladıkları atıkları alan lisanslı firmalara da 140 bin TL’ye kadar ceza kesileceğini duyurmuştur.

Kağıt başta olmak üzere, plastik, cam ve metal gibi geri dönüşüm atıklarını sokaklardan toplayan emekçiler; uzun saatler boyunca, sağlıksız ortamlarda, her türlü sosyal haktan ve güvenceden yoksun şekilde kayıt dışı çalışmalarıyla ilgili ağır koşullarının iyileştirilmelerini beklerlerken; işsizliğe bağlı olarak gelişebilecek çok daha ağır sorunlarla karşı karşıya bırakılmışlardır.

Atık toplayıcıları günde 12 saat civarında çalışarak 200-250 kg. atık toplayabilmekte, topladıkları bu atıkları küçük depolara kilosu 15 ilâ 25 kuruş ücretle satabilmektedir. Yönetmeliğin getirdiği yasaklara ve yüksek cezalara bağlı olarak geri dönüşüm firmalarının lisanssız küçük depolardan atık alımını durdurmasıyla, bahsi geçen zor şartlar altında çalışan yaklaşık 500 bin kâğıt toplayıcısının işsiz kalacağı öngörülmektedir.

Aileleriyle birlikte değerlendirildiğinde, tahmini 2 milyon insanın hayatını olumsuz yönde ve ciddi oranda etkileyen böylesi ağır yaptırımları haiz yönetmeliklerin bir gecede uygulamaya koyulması fakat bunun beraberinde getirdiği sorunlara karşı Bakanlığın herhangi bir çözüm planının bulunmaması kesinlikle doğru ve kabul edilebilir bir yaklaşım değildir. Yine bundan sonraki süreçte, Türkiye’de toplanan yıllık ambalaj atığında yüzde 50 oranında bir düşüş yaşanması ihtimali de düşünüldüğünde, hem ambalaj atıkları, hem de kentsel atıklarla ilgili politikaların; günübirlik değil, çok boyutlu ve uzun vadeli ele geliştirilmesinin önemi daha iyi anlaşılmaktadır.

Bahsi geçen yönetmeliğe göre atıkların henüz kaynağında geri dönüşüme uygun bir şekilde ayrılması gerekirken özellikle hane bazında bu ayrım işlemi gerçekleştirilememektedir. Atık toplayıcıları, hijyen ve güvenlik yoksunu çalışma koşulları altında ve düşük kazançlar karşılığında toplum ve tabiatın menfaatine olan bu görevi icra etmektedirler. Bahsi geçen uygulamanın bu haliyle, daha önceden toplanan toplam atığın yarısı kadarının geri dönüşüm sistemine sokulamamasına sebep olmasından dolayı çevre ve tabiatın ifsadına katkı sunacağı da izahtan varestedir.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nı, hem sosyal hem de çevresel etkileri açısından ciddi sorunlara yol açacak yönetmeliğin uygulamasını, hem doğayı hem de asgari geçimini geri dönüştürülebilir atıkları toplayarak sağlamaya çalışan yüz binlerce insanı ve ailelerini mağdur etmeyecek şekilde yeniden düzenlemeye davet ediyoruz.

MAZLUMDER Emek Çalışmaları Grubu